روضه شب اول ـ مصيبت مسلم بن عقيل

جناب «مسلم» فرزند «عقيل بن ابي طالب» از بزرگان بني‌هاشم و پسر عموي حضرت اباعبدالله الحسين  علیه السلام بود.
امام حسين  علیه السلام از مدينه خارج شده و در مكه بود كه نامه هاي مردم كوفه و دعوت از ايشان بسيار زياد شد. آخرين نامه كه به امام رسيد و تعداد نامه‌ها كه به هزاران درخواست بالغ شد، امام بين ركن و مقام دو ركعت نماز گزارد و از خداوند متعال طلب خير كرد. سپس مسلم را خواست و پاسخ نامه ها را نوشت و در آن آورد : «سخن شما اين است كه: "امامي نداريم، به سوي ما بيا شايد خدا به سبب تو ما را هدايت و متحد كند". من ، مسلم بن عقيل برادر و پسر عموي خود را كه مورد اطمينان من است به سوي شما فرستادم، پس اگر براي من نوشت كه رأي خردمندان و اهل فضل و مشورت شما همان است كه در نامه هايتان خواندم بزودي نزد شما خواهم آمد... »..........

آداب شرکت در مجالس اهل بیت علیهم صلوات الله
1-    با نیت پاک وخالص باید شرکت کرد. مبادا بخاطر آشنایی با صاحب منزل و مجلس و یا رودربایستی با کسی ویا اجبار و اکراه در کار باشد.
2-    با وضو از منزل خارج شوید.
3-    سعی کنید با استحمام کردن و معطر شدن مبادا دیگران را در مجلس امام حسین آزرده خاطر کنیم.
4-    با بهترین لباس ومناسب ترین لباس در مجلس شرکت کنید( اگر ایام عزاداریست با لباس مشکی واگر ایام جشن و سرور وشادی اهل بیت است با لباسهای روشن و تمییزو معطر )
5-    ثواب حضور در مجلس اهل بیت را با امام زمان عج وارواح گذشته گانتان تقسیم کنید.
6-    تهیه کیسه یا پلاستیک برای کفش های خود.مبادا با کفش بروی فرش مجلس امام حسین پای گذارید که مطمئن باشید بر بال ملائک جسارت کرده اید.................

علقمه گفت ‏كه فرمود حضرت‏ باقرعليه السلام كه اگر بتوانى‏ كه زيارت ‏كنى آن حضرت‏ را در هر روز به اين زيارت در خانه خود بكن كه خواهد بود براى تو جميع اين ثوابها و روايت كرده محمّد بن خالد طيالسى از سيف بن عميره كه گفت بيرون رفتم با صفوان بن مهران و جمعى ديگر ازاصحاب خودمان بسوى نجف بعداز خروج حضرت صادق عليه السلام از حيره به جانب مدينه پس زمانى كه ما فارغ شديم از زيارت يعنى زيارت اميرالمؤمنين عليه السلام گردانيد صفوان صورت خود را به جانب مشهد ابو عبدالله عليه السلام پس گفت از براى ما كه زيارت كنيد حسين عليه السلام را از اين مكان از نزد سر مقدّس اميرالمؤمنين عليه السلام كه از اينجا ايما و اشاره كرد به سلام بر آن حضرت جناب صادق عليه السلام و من در خدمتش بودم سيف گفت پس خواند صفوان همان زيارتى را كه روايت كرده بود علقمة ابن محمّد حضرمى از حضرت باقر عليه السلام در روز عاشوراء آنگاه دو ركعت نماز كرد نزد سر اميرالمؤمنين عليه السلام و وداع گفت بعد از آن نماز اميرالمؤمنين عليه السلام را و اشاره كرد به جانب قبر حسين عليه السلام بسلام در حالتى كه گردانيده بود روى خود را به جانب او و وداع كرد بعد از زيارت او را و از دعاهايى كه بعد از نماز خواند اين بود:
متن دعای علقمه.....

پيشگفتار
كتاب :  چهل حديث كربلا
حديث كربلا، حديث حريت و حماسه‏هاست و روايتش روايت رويش و خيزش، و سرودش هميشه سرخ و حيات بخش و حركت زا .  در خصوص كربلا و حماسه هميشه جاويد عاشورا، در كتابى با نام «سيماى كربلا، حريم حريت» سخن گفته‏ايم و چندين حديث ازاحاديث اين دفتر را نيز در آنجا البته با شرح و بسطى بيشتر آورده‏ايم .  ديگر لازم نيست در اين مقدمه حرف به درازا كشد، تنها به تذكر چند نكته كه در فهم بهتر اين مجموعه مى‏تواند مفيد باشد بسنده مى‏شود :  1 . روايتهايى كه درباره كربلا، بويژه زيارت آستان قدس حسينى عليه السلام، در منابع روايى آمده است . بيشتر از اينها است كه در يك مجموعه چهل حديثى بگنجد، ما از صدها حديث، اين چهل نمونه را، از سخنان برگزيدگان خدا برگزيده‏ايم .  2 ـ احاديث از كتابهاى معتبر نقل شده و بيشتر آنها را در كتاب وزين كامل الزيارات مى‏توان ديد، كتابى كه در نظر دانشوران شيعى معتبراست و محكم .  3 ـ در انتخاب حديثها، علاوه بر نكات چندى كه در نظر بوده اين نكته نيز در نظر گرفته شده است كه تا حد امكان حديثى نقل شود كه كم لفظ و معتبر، اما پر معنى باشد تا حفظ آن براى همه سهل و ممكن باشد .  4 ـ پيشاپيش اقرار مى‏شود كه ترجمه‏ها نارسا بوده و آن لطف بى نظيرى كه در سخن معصوم عليه السلام است در ترجمه‏ها ديده نمى‏شود ما تلاش خويش را كرده‏ايم، اميد كه مقبول درگاه حضرت حق واقع گردد . 
محمد صحتى سردرودى قم ـ 10/8/ 73

(40-36 هجري) پس از قتل عثمان مردم به خانه علي علیه السلام هجوم بردند و خواهان بيعت با آن حضرت شدند . امام ـ که در ابتدا حاضر به پذيرش خلافت نبود ،  پس از اصرار فراوان مردم و قبول شرايط امام از سوي مردم ـ زمام امور خلافت را در دست گرفت و در طول چهارسال و نه ماه خلافت خويش‌ ،  در دو بخش اقدامات اصلاحي (اجراي عدالت و از بين بردن فاصله‌هاي نارواي طبقاتي‌) و اقدامات سياسي و نظامي (جنگ با سه گروه ناکثين‌ ، قاسطين و مارقين‌) به فعاليت پرداخت‌ . حسين علیه السلام در اين دوران در تمام فعاليت‌هاي سياسي‌ ،  اجتماعي‌ ،  فرهنگي و نظامي مشارکت فعال داشت‌ . به نوشته منابع تاريخي درجريان جنگ جمل (با گروه پيمان شکن يا ناکثين‌) که در سال سي و ششم هجري قمري‌در نزديکي بصره رخ داد ،  امام حسين علیه السلام نقش مهمي داشت‌ ،  چنان که فرماندهي جناح راست سپاه امير المومنين را برعهده داشت و رشادت‌هاي زيادي از خود نشان داد . در جنگ امام علي علیه السلام با گروه قاسطين يا ظالمين (جنگ صفين‌) که از ماه رجب سال 36 هجري قمري آغاز و در صفر سال 37 هجري قمري با ماجراي حکميت پايان يافت‌ ،  حسين علیه السلام قبل از جنگ با خطبه‌هاي آتشين خود ،  مردم کوفه را براي مقابله با معاويه بسيج مي‌کرد و در جريان جنگ نيز شجاعت‌ها و دلاوري‌هاي زيادي از خود نشان داد ،  چنان که امام علي علیه السلام پيوسته مراقب بود تا آسيبي به آن حضرت و برادرش‌حسن علیه السلام نرسد و هميشه مي‌فرمود: «براي حفظ نسل رسول خدا صلی الله علیها و آله مراقب آنان باشيد . »از آن حضرت خطبه‌اي در جنگ صفين نقل شده است که ضمن آن مردم را به جنگ ترغيب مي‌کردند . امام حسين علیه السلام در همان مراحل مقدماتي جنگ صفين‌ ،  در گرفتن مسير آب از دست شاميان نقش داشت‌ . امام علي علیه السلام پس از آن پيروزي‌فرمود: «هذا اول فتح ببرکة الحسين‌ . » بعد از پايان جنگ و ماجراي حکميت نيز امام حسين علیه السلام يکي از شاهداني بود که امام علي علیه السلام براي نظارت بر روند مذاکرات او را برگزيد . امام حسين علیه السلام در جنگ نهروان با گروه مارقين (خوارج‌) که در سال 38 هجري قمري صورت گرفت‌ ،  نيز نقش فعال داشته و سمت فرماندهي بخشي از سپاه را به عهده داشته است‌ . آن حضرت در دوره خلافت علي علیه السلام ضمن نقش پر تلاش در امور نظامي در امورديگر نيز مشارکت فعال داشت که از آن جمله مي‌توان به آموزش و تعليم قرآن‌ ،  رسيدگي به نيازمندان‌ ،  حل وفصل امور سياسي‌ ،  قضايي و اجتماعي اشاره کرد

پژوهشي در بازگشت اهل بيت به کربلا

مقدمه

اربعين حسيني يکي از پربحث‏ترين واقعه‏ي طف است ، که از جوانب مختلف مورد تحقيق و بررسي محققان قرار گرفته و تاکنون آثار و دست آوردهاي گران‏بهايي در اين زمينه ارائه گرديده است و با حرکت زمان پژوهشهاي ارزنده‏تر و جامع و کامل‏تري بهره‏ي جامعه‏ي پژوهشگران سخت‏کوش مي‏گردد و از جمله‏ي اين تحقيقات ارزنده ، تحقيقي است که محقق فاضل و نستوه جناب عمدة الأعزة آقاي محمد امين پوراميني از فضلاي بنام حوزه‏ي علميه‏ي قم انجام داده ، و جدا قابل استفاده و بهره‏مندي حقيقت جويان قرار گرفته و در طليعه‏ي تحقيقات ديگر ايشان مورد توجه مي‏باشد . وفقه الله لمرضاته و ايده بروحه ، آمين . قم - محمد هادي معرفت 15 محرم 1424

....

حسين بن على  عليه السلام   در فرازهايى از سخنانش ، اهل بيت پيامبر صلی الله عليه و آله و شخص خويش و همچنين بنى اميه را عموما و از ميان آنان (معاوية بن ابى سفيان و يزيد بن معاويه ) را خصوصا معرفى نموده است كه يكى از آثار و ابعاد مهم اين معرفى اين است كه جهانيان متوجه اين نكته باشند و اين حقيقت را از زبان فرزند رسول خدا  صلی الله عليه و آله دريابند كه انگيزه جنگ و نزاع در ميان اين دو خاندان و عامل اصلى پديدآورنده واقعه عاشورا و حادثه كربلا يك انگيزه و عامل شخصى و مادى و يا مقطعى نبوده است بلكه اين اختلاف داراءى ريشه عميق و برخاسته از طرز تفكر دينى و اعتقادى اين دو خاندان بوده است كه از دوران بعثت پيامبر اسلام در دو جبهه مخالف و با دو هدف متضاد در مقابل هم قرار گرفته بودند ....

پيشگفتار
اهداء به پيشگاه سرور و سالار شهيدان حضرت ابى عبدّاللّه الحسين علیه السلام مظلوم كربلا . . . و تقديم به روح پر فتوح مرحوم حضرت حجّة الاسلام و المسلمين حاج سيّد محمود موسوى هشترودى (ره ) والد محترم حضرت حجّة الاسلام و المسلمين حاج سيّد طه موسوى هشترودى (حفظه اللّه ) كه حقّا در تدوين و چاپ اين كتاب و آثار ديگر اينجانب زحمات وافرى را متحمل گرديده اند ، و با قلم مؤثّر و شيواى خويش كتابهاى اينجانب را به مقدّمه اى زيبا مزيّن فرموده اند ، اميد است ثواب اين كتاب و دعاى خوانندگان محترم به روح بلند و ملكوتى والد محترم ايشان كه حقيقتا عاشق ابى عبداللّه علیه السلام بوده است ، برسد . همچنين بدينوسيله از جناب مستطاب حضرت حجّة الاسلام و المسلمين سيّد عبداللّه حسينى (حفظه اللّه ) مديريّت محترم انتشارات مهدى يار كه در چاپ و نشر كتب اينجانب زحمات شايانى كشيده اند ، تشكّر و قدر دانى مى گردد ، و از خداوند منّان مسئلت دارم به ايشان توفيق روزافزون عنايت فرمايد ، كه حقّا در نشر فرهنگ غنى اهل بيت علیه السلام تلاش مجدّانه اى را به انجام رسانيده اند . سعيكم مشكورا ر – يوسفى قم - صفر المظفر 1422

268. تاريخ الطبري - به نقل از عبد اللَّه بن شريک عامري، از امام زين العابدين‏ عليه السلام -: پس از آن که عمر بن سعد بازگشت، امام حسين‏ عليه السلام ياران خود را در نزديکي غروب [شب عاشورا] گِرد آورد. من، بيمار بودم. خودم را به او نزديک کردم تا بشنوم. شنيدم که پدرم به يارانش مي‏فرمايد: «خداي - تبارک و تعالي - را به بهترين گونه مي‏ستايم و او را در خوشي و ناخوشي ستايش مي‏کنم. خدايا! تو را مي‏ستايم که به نبوّت، گرامي‏مان داشتي و قرآن را به ما آموختي و ما را در دين، فهيم کردي و گوش و ديده و دل برايمان قرار دادي و ما را از مشرکان، قرار ندادي.
امّا بعد، من، نه ياراني نزديک‏تر و بهتر از يارانِ خود سراغ دارم و نه خانواده‏اي نيکوکارتر و برقرار کننده پيوند از خانواده خود. خداوند از جانب من به همه شما جزاي خير دهد! هان که گمان دارم از دست اين دشمنان، فقط فردا را داريم. هان! به شما اجازه رفتن دادم. همگي مي‏توانيد برويد که تعهّدي به من نداريد. اين شب است و تاريکي، شما را فرا گرفته است. آن را مَرکب خود کنيد».........

مورخين نقل کرده‏اند چون جنگ ميان دو لشکر به شدت خود رسيد عمر بن خالد و غلامش سعد و مجمع بن عبدالله و جنادة بن الحارث از ياران حسين عليه‏السلام چهار نفري به سپاه عمرسعد حمله کردند، سپاه دشمن آن‏ها را محاصره کرد و در ميان آنان تفرقه افکند و نزديک بود همه را يک جا به شهادت برسانند.
حسين عليه‏السلام برادرش ابي‏الفضل را خواند و او را فرمود برو آنان را نجات ده حضرت يک تنه به دشمن حمله کرد و ياران امام را در حالي که جراحاتي بر تن داشتند از چنگ دشمن نجات داد و خواست آن‏ها را به خدمت امام بياورد ايشان از برگشتن از قتال امتناع نمودند و به جنگ پرداختند و ابي‏الفضل نيز از آنان دفاع مي‏کرد تا به شهادت نائل شدند، آن گاه حضرت ابي‏الفضل بخدمت برادر بازگشت و واقعه را گزارش نمود [1] .
[1] ابصار العين ص 29 - کامل 394:3 - مقاتل الطالبيين ص 85.

تعداد ياران امام (ع) در روز عاشورا سي و دو نفر سواره، و چهل نفر پياده ذکر شده است. و سيد بن طاووس از امام باقر (ع) نقل کرده که تعداد ياران امام (ع) چهل و پنج نفر سواره و يکصد نفر پياده بوده‏اند. [1] بلاذري مي‏نويسد: سي و دو سواره، و چهل پياده امام را همراهي مي‏کردند؛ [2] البته در جاي ديگري مي‏نويسد تعداد ياران امام (ع) در جمع حدود يکصد مرد و يا قريب به آن بودند؛ به پنج تن از نسل امام علي (ع)، شانزده تن از بني‏هاشم، دو تن هم‏پيمان بني‏هاشم. [3] ...........

يکي از مصيبت‌هاي جانسوزي که به دست عده‌اي از ستمگران و ظالمان‌ ، بعد ازرحلت رسول‌خدا صلی الله علیه و آله بر اهل‌بيتش‌ : وارد گرديد ، شهادت مظلومانه امام‌حسين علیه السلام با اهل‌بيتش‌ ، در سرزمين کربلا بود . سلمي گويد : «دخلت‌ُ علي اُم سلمة وَهي تَبکي فقلت ما يُبکِيک‌ ؟ قالت‌ْ : رأيت رسول الله صلی الله علیه و آله ـ تعني في المنام ـ وعلي رأسه‌ِ وَلِحيتِه‌ِ التراب‌ُ . فقلت‌ُ : ما لک يا رسول الله ؟ قال صلی الله علیه و آله : شهدت‌ُ قتل‌َ الحسين آنفاً» . «منزل ام‌سلمه رفتم که در حال گريه بود ، گفتم‌ : چرا گريه مي‌کني‌ ؟ در جوابم فرمود : رسول‌خدا صلی الله علیه و آله را در خواب ديدم که با محاسن خاک‌آلود بود ، سؤال کردم اي رسول‌خدا چرا محاسن شما خاک‌آلود است‌ ؟ !فرمود : «الان شاهد کشته ‌شدن حسين بودم‌» .......

در اين جهان‌ ، خداوند عالَم‌ ، موجودات گوناگوني را آفريده است‌ ، يکي از آن موجودات‌ ، گلهاي معطّر و زيباست که انسان به آنها علاقه فراوان دارد ، لکن امام حسن و امام‌حسين صلی الله علیه و آله گلهايي هستند که در سرتاسر عالم‌ ، جلوه کرده و نورهايي هستند که عالم دنيا و آخرت را نورافشاني نموده‌اند؛ چنانکه رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود : «إنَّکَما مِن‌ْ رَيحان‌ِ الله . . . فقال قوم‌ٌ! أَتُحبُّهما يا رسول الله ؟ فقال‌ : ما لي اُحِب ُّرَيْحانَتي مِن‌َ الدُّنيا»؛ پيامبر فرمود : امام حسن و امام‌حسين صلی الله علیه و آله گلهاي خداوند هستند . برخي‌ ، سؤال کردند اي رسول‌خدا! آيا اين دو را دوست مي‌داري‌ ؟ ! پيامبر صلی الله علیه و آله فرمود : چرا دوست نداشته باشم‌ ، اين دو گلهاي من در دنيا مي‌باشند» . شريف‌رضي گويد : تشبَّه بالرَّيحان لان‌َّ الوَلَد يشم‌ّ و يضم‌ّ کما يشم‌ُّ الرَّيحان واصل‌ُ الرَّيحان مَأخوذٌ من الشي‌ء الّذي يتروّح‌َ إليه ويتنفَّس من الکرب به‌»

فرزندان امام‌حسين شهيد علیه السلام عبارتند از :

علي‌اکبر علیه السلام که همراه پدرش در کربلا شهيد شد .

امام‌سجاد علیه السلام ،

محمد ،

عبدالله (علي‌اصغر) علیه السلام که در شش‌ماهگي در کربلا توسط حرمله در آغوش پدر به شهادت رسيد

و جعفر .

دختران آن حضرت‌ :

حضرت زينب‌صغري‌ ، فاطمه صغري و سکينه بودند .

انسان هر چند که استعدادهايي سرشار ،  گسترده و برتر داشته باشد ،  جز با تقويت و تحکيم آنها به وسيله شجاعت‌ ،  به پيروزي شايان نمي‌رسد ،  زيرا شجاعت به معناي به کاربردن توانمندانه اين استعدادها و دادن ارزش حقيقي به آنهاست ‌ .  پس شجاعت رساترين تعبير براي نيروهاي دروني است ‌ .   هر شخصيتي‌ ،  در هر موقعيتي که باشد ،  هنگامي که شجاعت ندارد ،  ارزش انساني خود را از دست مي‌دهد ،  به پژمردگي مي‌گرايد ،  زبوني بر او چيره مي‌گردد و ترس هم‌ ،  به هر شکل آن بيماري کشنده‌اي است که شخصيت را ،  با همه خرمي و سرزندگيش غافلگير مي کند و مي‌کشد . شجاعت مهار کردن خود در برابر هر عاملي است‌ ،  با هر شدت و قدرت که باشد ، همچنين وجود و مقدار بقاء امم و عزت و سربلندي آنها وابسته به ميزان بهره‌اي است که از شجاعت داشته باشند .  همچنين خويشتن‌داري و صراحت لهجه و مقاومت با ناملايمات و سختيهاي روزگار و احترام به آزادي ديگران ناشي از ملکه شجاعت است ‌ .  تمام مظاهر اين شجاعت در حسين علیه السلام وجود داشت و روح و جسم او مرکز نمايش عاليترين مرتبه شجاعت بود .  وي با قوت قلب در نبرد با دليران اقدام کرد و صابرانه حمله مي‌نمود و فرار از جهاد را پستي و عار مي‌دانست ‌ .   با نفسي مطمئن و عزمي آرام به استقبال شدائد مي‌رفت ‌ .   مصافحه با شمشير و نيزه را در راه خدا غنيمت مي‌دانست و جانبازي و ريختن خون دل را در راه عزت بهايي کم مي‌شمرد ،  و از پستي و دنائت ابا مي‌کرد ،  اگر چه متضمن قتل و شهادت باشد . طبري و ابن اثير از عبدا .  .  .  بن عمار نقل کرده‌اند که وقتي پيادگان لشکر عمرسعد از چپ و راست حمله کردند ،  آن حضرت بر آنها که از جانب راست حمله‌ور شده بودند حمله کرد تا گريختند و بر آنها که در سمت چپ بودند ،  حمله فرمود تا آنها را نيز تاراند ،  و در اين حال عمامه بر سر و پيراهن خزي در برداشت ‌ .   به خدا سوگند هرگز شکسته‌اي را نديدم که فرزندانش و اهل بيت و اصحاب و يارانش کشته شده باشند ،  دلدارتر و قوي‌تر و بي بيم‌تر از حسين ‌ .   به خدا سوگند پيش از او و بعد از او کسي را مثل او نديدم ‌ .   به هر سو حمله مي‌کرد و لشکر از او مي‌گريختند . ابن ابي‌الحديد مي‌گويد : کيست در شجاعت مانند حسين بن علي که در ميدان کربلا گفتند :  ما نديديم کسي را که انبوه مردم بر او حمله‌ور شده باشند ،  و از برادران و اهل و ياران جدا شده باشد ، شجاعتر از او مانند شير ،  سواران را در هم مي‌شکست و چه گمان مي‌بري به مردي که راضي به پستي نشد و دست در دست آنهانگذارد تا کشته شد .

نام‌ : حسين علیه السلام

لقب‌ : سيدالشهدا .

کنيه‌ : ابوعبدالله .

نام‌پدر : علي علیه السلام

نام مادر : فاطمه زهرا سلام الله علیها

تاريخ‌ولادت‌ : سوم شعبان‌ .

مدت امامت‌ : 11 سال‌ .

مدت عُمر : 57 سال‌ .

تاريخ شهادت‌ : دهم محرّم‌الحرام سال 61 هجري‌ .

قاتل‌ : شمر لعين‌ .

محل دفن‌ : کربلاي معلاّ .

تعداد فرزندان‌ : به روايتي چهار پسر و دو دختر .

چنان‌که از مفهوم آيات و روايات استفاده مي‌شود ،  علاوه بر بلندي مقام و رتبه صابران معلوم مي‌گردد که صبر کليد برکات و مقدمه نيل به مقامات معنوي و شرط توفيق در هر کار خير و علم و عمل و کسب هر فضيلت است ‌ .  امام حسين علیه السلام در مقام صبر امتحاني داد که دوست و دشمن از آن شگفت زده شدند و فرشتگان بر حسب زيارت ناحيه مقدسه «و لقد عجبت‌ُ مِن صبرک‌َ ملائکه السماء» نيز از آن شکيبايي در تعجب ماندند . صبر امام حسين علیه السلام تنها صبر در يک زمينه خاص نبود .  بلکه شخصيت وجودي آن حضرت مزين به جميع انواع صبر بود .  صبر در جهاد ،  صبر در عبادت‌ ،  صبر در مشکلات‌ ،  صبر در مصيبت‌ ،  صبر در خشم و غضب و .  .  .  آن حضرت در مرحله عمل از خود شکيبايي نشان مي‌دادند . يکي از نمونه‌هاي صبر و بزرگواري امام زماني است که امام در مقابل لشکريان حر صبر نمودند و وقتي که در يک روز گرم و آفتابي نزد امام رسيدند و امام علیه السلام ديدند که آنها به سختي تشنه هستند ،  فرمان داد تا به‌آنها و اسبهايشان آب بدهند و بر حسب امر امام تمام سپاه دشمن و مرکب‌هايشان را نيز سيراب کردند و بر پاها و شکم چهار پايانشان آب پاشيدند . از نمونه‌هاي صبر آن حضرت امتناعي است که از ابتدا به جنگ داشت ‌ .   با اينکه مي‌دانست لشکر کفر پيشه به هيچ وجه بر او و عزيزانش رحم نمي‌کنند و با اين‌که از آنها کارهايي سرمي‌زد که صبرکردن را در مقابل آنان دشوار مي‌نمود ،  ولي آن حضرت حجّت رابر آنها تمام ساخت و نه خود و نه اصحابش دست به اسلحه نبردند . هم چنين وقتي آب را روي امام و اصحابش بسته بودند و در لشکر امام حسين علیه السلام هيچ زن و مرد و کوچک و بزرگي نبود ،  مگر اين که تشنه بودند و صداي تشنگي آنها همواره به گوش امام مي‌رسيد .  آن حضرت از ابتدا به جنگ خودداري نمود .  زيرا مي‌خواست جنگش با آنها صورت دفاع داشته باشد . آري صبر آن حضرت در مقابل تشنگي‌ ،  و نشانه تصميم و عزم راسخ فوق‌العاده آن امام همام مي‌باشد .

اين جنبه از عظمت امام حسين علیه السلام هم شگفت انگيز است ‌ .   هر چيزي را جز خدا کوچک مي‌شمرد و همه چيز را براي رسيدن به هدف نهايي که همان خداست‌ ،  سهل مي‌داند .  هر چند که مشکل‌ترين کارها باشد .  به همين علت به جرات مي‌توان او را دومين سازنده کاخ اسلام ناميد ،  و او بود که کاخ توحيد را باسازي نمود . او بود که يارانش در جلوي چشمش به کام مرگ مي‌رفتند و فرزندانش پي در پي به تلخ‌ترين منظره و سوزناک‌ترين شيوه حرمش را که در برابر او به ناله و بي‌تابي مشغولند و از شدت تشنگي به خود مي‌پيچند .  با وجود اينها هيچ کس جز حسين را نديده‌ايم در چنين موقعيتي اصول مکتب را مقدس داند و در برابر خدا و براي رسيدن به خدا خم به ابرو نياورده و مشکلات را براي خدا به جان و دل بخرد .

به حق مي‌توان گفت که درک ابعاد شخصيتي امام حسين کاري بس مشکل و دشوار است‌ ،  آن هم با شرايط پيچيده‌اي که دارد .  شرايطي که بازتاب‌هاي چندي از روشنايي بر آن افتاده‌ ،  ليکن در زير آن موجي است خروشان که محيط اسلامي آن روزگار را شکل مي‌داد و آن جريان از روزي پديدار شد که موضوع حکومت در ميان عصبيت قبيلگي و طرز تفکر ديني در نوسان بود ،  سپس به رنگ‌هاي گوناگون درآمد و هر روز به شکل نو نمايان گرديد .  و سرانجام به صورت يک عقيده و دين به پايان رسيد .  بررسي ويژگي هاي شخصيت حسين علیه السلام پژوهش درباره انساني به شمار نمي‌رود که داراي عناصري ناگسستني از يکديگر است و بتوان درباره‌اش حکم کرد و بلکه بررسي عناصر تاريخ اسلامي است ‌ .  ما دراين نوشتار برآنيم تا به بررسي گوشه‌اي از ويژگي‌هاي شخصيتي آن ابرمرد تاريخ اشاره داشته باشيم‌ ،  اگر چه قلم قاصر و زبان الکن از بيان شخصيت عظيم آن بزرگوار مي‌باشد .  لکن‌ : آب دريا را اگرنتوان کشيد هم به قدر تشنگي بايد چشيد

شيخ طوسى رَحِمَهُ اللّهُ و ديگران به سند معتبر از حضرت امام رضا عليه السّلام نقل كرده اند كه چون حضرت امام حسين عليه السّلام متولد شد، حضرت رسول - صلّى اللهُ عليه و آله و سلّم - أسْماء بنت عُمَيْس را فرمود كه بياور فرزند مرا اى اَسْماء، اَسْماء گفت : آن حضرت را در جامه سفيدى پيچيده به خدمت حضرت رسالت صلى اللّه عليه و آله و سلّم بردم ، حضرت او را گرفت و در دامن گذاشت و در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه گفت ، پس جبرئيل نازل شد و گفت : حق تعالى ترا سلام مى رساند ومى فرمايد كه چون على عليه السّلام نسبت به تو به منزله هارون است نسبت به موسى عليه السّلام پس او را به اسم پسر كوچك هارون نام كن كه شبير است و چون لغت تو عربى است او را حسين نام كن . پس حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله و سلّم او را بوسيد وگريست و فرمود كه ترا مصيبتى عظيم در پيش است خداوندا! لعنت كن كشنده او را پس فرمود كه اَسْماء،اين خبر را به فاطمه مگو. چون روز هفتم شد حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود كه بياور فرزند مرا، چون او را به نزد آن حضرت بردم گوسفند سياه وسفيدى از براى او عقيقه كرد يك رانش را به قابله داد و سرش را تراشيد و به وزن موى سرش نقره تصدّق كرد و خلوق بر سرش ماليد، پس او رابر دامن خود گذاشت و فرمود:اى ابا عبداللّه ! چه بسيار گران است بر من كشته شدن تو، پس بسيار گريست .........

[بسم الله الرّحمن الرّحیم]

مُنتهَی الآمال شیخ عباس قمی، قسمت امام حسین(ع)، فصل اول : در ولادت با سعادت حضرت سيّد الشّهداء عليه السّلام:

در تاريخ حضرت ابوعبداللّه الحسين عليه السّلام - در بيان ولادت حُسين بْن عَلى عليهِمَا السّلام و برخى از فضائل آن حضرت: مشهور آن است كه ولادت آن حضرت در مدينه در سوم ماه شعبان بوده ، وشيخ طوسى رحمه اللّه روايت كرده كه بيرون آمد توقيع شريف به سوى قاسم بن عَلاءِ همدانى وكيل امام حسن عسكرى عليه السّلام كه مولاى ما حضرت حسين عليه السّلام در روز پنجشنبه سوّم ماه شعبان متولّد شده ، پس آن روز را روزه دار و اين دعا را بخوان :(اَللّهَمَّ اِنّى اَسْئَلُكَ بِحَقِ الْمَوْلوُدِ فى هذَا الْيَوْمِ (1)...) و ابن شهر آشوب رَحِمَهُ اللّهُ ذكر كرده كه ولادت آن حضرت بعد از ده ماه و بيست روز از ولادت برادرش امام حسن عليه السّلام بوده و آن روز سه شنبه يا پنجشنبه پنجم ماه شعبان سال چهارم از هجرت بوده ، و فرموده روايت شده كه ما بين آن حضرت و برادرش فاصله نبوده ،مگر به قدر مدّت حمل و مدّت حمل ،شش ماه بوده است (2). و سيّد بن طاوس و شيخ ابن نما و شيخ مفيد در(ارشاد)نيز ولادت آن حضرت را در پنجم شعبان ذكر فرموده اند،(3) و شيخ مفيد در(مُقنِعَه) و شيخ در (تهذيب ) و شهيد در (دروس)،آخر ماه ربيع الاوّل ذكر فرموده اند،(4) و به اين قول درست مى شود روايت (كافى ) ازحضرت صادق عليه السّلام كه ما بين حسن و حُسين عليهِمَاالسّلامُ، طُهرى [به اندازه مدّت زمان پاکی زنان از عادت ماهانه] فاصله شده و ما بين ميلاد آن دو بزرگوار شش ماه و ده روز واقع شده (5) واللّهُ العالِمُ . و بالجمله [=خلاصه] ؛ اختلاف بسيار در باب روز ولادت آن حضرت است.